Το Σάββατο 6 Μαΐου 2023 στην αίθουσα Τέχνης και Πολιτισμού του Δήμου Λεβαδέων παρουσιάστηκε η εισήγηση "Το Μαντείο του Τροφωνίου από την οπτική της ψυχολογικής προσέγγισης" από το μέλος της τροφώνιας ακαδημίας κ. Ασημίνα Σκόνδρα, στα πλαίσια της 2ου κύκλου με θέμα "Λιβαδειά: η πόλη, οι πολίτες, ο πολιτισμός. Από το παρελθόν στο παρόν. Από το παρόν στο μέλλον".
Ολόκληρη η εισήγηση:
" Είμαι Δρ. Ασημίνα Σκόνδρα, Σύμβουλο Εκπαίδευσης, Συμβουλευτική Ψυχολόγος και
Ειδική Παιδαγωγός. Η
έρευνα για την συγκεκριμένη παρουσίαση έγινε από τον κ. ΚΥΡΙΑΚΟ Ν. ΠΛΑΤΡΙΤΗΣ,
Ph.D. ο οποίος είναι:
- ΔΙΔΑΚΤΩΡ
ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ
-
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
-
ΕΙΔΙΚΟΣ
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ Α΄ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
Έγινα γνώστης του θέματος στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακού μου στο:
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - Πρόγραμμα
Μεταπτυχιακών Σπουδών - Χειμερινό
εξάμηνο 2013-2014 - «Συμβουλευτική
στην Ειδική Αγωγή, την Εκπαίδευση και την Υγεία»
Η Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα (τ. 58, Λήμμα "Τροφώνιος") αναφέρει ότι
"το ιερό του [του θεού Τροφωνίου] βρισκόταν στην αριστερή όχθη του
ρέματος της Έρκυνας", ενώ παρακάτω αναφέρεται ότι "Το Μαντικό
ιερό του Τροφωνίου εντοπίστηκε και ανασκάφηκε στο όρος του Προφήτη Ηλία, κοντά
στο ναό του Διός Βασιλέως"!
Στο
Τροφώνιο Μαντείο ταξίδευαν από παντού και ζητούσαν μελλοντολογικούς χρησμούς
πάρα πολλοί άνθρωποι και εκεί είχαν προσφύγει ζητώντας βοήθεια πολύ σπουδαίοι
άντρες (ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι εκεί ζήτησε χρησμό ο πάμπλουτος βασιλιάς
Κροίσος, ο αρχηγός του περσικού στρατού Μαρδόνιος, ο Ρωμαίος στρατηγός
Αιμίλιος-Παύλος, κ.α.).
Κατά την
αρχαιότητα η πόλη λεηλατήθηκε και καταστράφηκε δύο φορές (395 π.Χ.-86 π.Χ.),
αλλά τον 2ο αι. μ.Χ. η πόλη γνώρισε μεγάλη ακμή, και στο Τροφώνιο Άντρο
κατέφτασαν για χρησμό άνθρωποι από τις τέσσερις γωνίες της ρωμαϊκής
αυτοκρατορίας, (ανάμεσα τους και ο Παυσανίας, που στις Περιηγήσεις του
περιγράφει με όλες τις λεπτομέρειες τα παράξενα που συνέβαιναν εκεί).
Στο ιερό άλσος, το μαντείο του Τροφώνιου λειτουργούσε μέχρι την πλήρη
εγκαθίδρυση του Χριστιανισμού και την απαγόρευση δια νόμου, από τον Θεοδόσιο
Α', των τελετουργιών, των αρχαίων θρησκειών και μυστηρίων.
 |
Εσοχές στην Κρύα
|
Σ' αυτό το
μέρος λέγεται πως όταν εισέρχονταν με έναν ομολογουμένως παράξενο τρόπο
(αναρόφησση από μία τρύπα στο έδαφος;) κάποιος κάνοντας ένα ταξίδι σε έναν
αλλόκοτο υπόγειο κόσμο, μπορούσε να πληροφορηθεί για την απάντηση οποιασδήποτε
ερώτησης. Για να εισέλθει κανείς στο Τροφώνιο Άνδρο θα έπρεπε να ακολουθήσει
ένα συγκεκριμένο τρόπο ζωής για λίγες μέρες, όπως υπεδείκνυαν οι ιερείς του
μαντείου και μετά να ξεναγηθεί σε αυτό το γεμάτο ερωτηματικά κόσμο.
Όσοι έβγαιναν από αυτό, τους απαγορεύονταν να μιλήσουν για αυτό που έζησαν
εκεί, κι αν παρέβαιναν αυτή τη συμφωνία το τίμημα ήταν η ζωή τους. Συνήθως
έβγαιναν από εκεί μέσα μετά από χρονικό διάστημα 2-3 ημερών μέσα από την ίδια
τρύπα από την οποία έμπαιναν (ο τρόπος εξόδου τους από αυτή ήταν ανάλογος με
αυτόν της εισόδου τους: έβγαιναν με ορμή από εκεί μέσα σαν να τους εξωθούσε μία
μεγάλη αντιβαρυτική δύναμη;) ήταν πολύ ζαλισμένοι, σαν αποχαυνωμένοι και
μπορούσαν να συνέλθουν μόνο ακολουθώντας κάποιες οδηγίες που τους έδιναν οι
ιερείς. Αυτά που είδαν, άκουσαν και έμαθαν μέσα στο Τροφώνιο οι επισκέπτες, δεν
επιτρεπόταν να τα διηγηθούν σε τρίτους.
Ο Παυσανίας διηγείται
τον τρόπο με τον οποίο ανακαλύφθηκε η τρύπα του Τροφώνιου Μαντείου: Ένα μεγάλο
σμήνος από άγριες μέλισσες εμφανίστηκε στη Λιβαδειά, κάποιοι το ακολούθησαν ως
την τεράστια κυψέλη του κάτω από τη γη, κι αυτό τους οδήγησε στην ανακάλυψη του
Μαντείου (που σημαίνει ότι κάτι «έπαθαν» εκεί). Γι' αυτόν τον λόγο ο Τροφώνιος συχνά
απεικονίζεται να κρατά μία κυψέλη μελισσών.
Ο ίδιος, ο Παυσανίας, συμβουλεύτηκε το μαντείο και διηγείται τα πάντα για το
μαντείο, ή όσα δεν ήταν απαγορευμένα να συζητηθούν:
«Στο μαντείο γίνονται τα εξής: όταν κάποιος αποφασίσει να κατεβεί στον
Τροφώνιο, πρώτα ζει καθορισμένες ημέρες σε οίκημα, το οποίο είναι αφιερωμένο
στον αγαθό Δαίμονα και στην αγαθή Τύχη. Όσο ζει εκεί, και κατά τα άλλα μένει
καθαρός και απέχει από θερμά λουτρά, λούζεται στον ποταμό Έρκυνα.
 |
Ποταμός Έρκυνα
|
Κρέατα έχει
άφθονα από τις θυσίες, γιατί όποιος κατεβαίνει θυσιάζει και στον ίδιο τον
Τροφώνιο, στα παιδιά του, καθώς και στον Απόλλωνα, στον Κρόνο, στον
επονομαζόμενο Βασιλιά Δία, στην Ηνίοχη Ήρα και στη Δήμητρα, που την ονομάζουν
Ευρώπη και λένε πως ήταν η τροφός του Τροφωνίου. Σε κάθε θυσία παρευρίσκεται
μάντης, που εξετάζει τα σπλάχνα του σφαγίου και προλέγει σ' εκείνον που
πρόκειται να κατέβει, αν ο Τροφώνιος θα τον δεχθεί με ευμένεια και καλοσύνη… Τη
νύχτα που πρόκειται να κατέβει κανείς, θυσιάζουν σε βόθρο επικαλούμενοι τον
Αγαμήδη. Αν όλα τα σφάγια είναι ευνοϊκά και δείξουν όλα το ίδιο, τότε καθένας
κατεβαίνει με καλές ελπίδες.
Κάποιος, κατεβαίνει ως εξής:
Τον οδηγούν πρώτα τη νύχτα στον ποταμό Έρκυνα, ιόν αλείφουν με λάδι και τον
λούζουν δύο παιδιά των πολιτών, δεκατριών περίπου χρονών, που επονομάζονται
Ερμές. Αυτά πλένουν όποιον θα κατέβει και τον βοηθούν σε ό,τι χρειάζεται.
Κατόπιν οδηγείται από τους ιερείς όχι αμέσως στο μαντείο, αλλά σε πηγές νερού
που είναι πολύ κοντά η μία στην άλλη.
Εδώ αυτός πρέπει να πιει το λεγόμενο Νερό της Λήθης, για να λησμονήσει όλα όσα
σκεφτόταν προηγουμένως, έπειτα να πιει και το άλλο Νερό της Μνημοσύνης για να
θυμάται όσο θα δει όταν κατέβει. Βλέπει το άγαλμα, πού λένε ότι είναι έργο του
Δαιδάλου, που οι ιερείς δεν το παρουσιάζουν παρά μόνο σ' όσους πρόκειται να
πάνε στον Τροφώνιο.
Αφού δει το άγαλμα αυτό και το λατρεύσει και προσευχηθεί,
έρχεται προς το μαντείο φορώντας λινό χιτώνα, ζωσμένο με ταινίες και φορώντας
ντόπια υποδήματα.
Το μαντείο είναι στο βουνό, πάνω από το άλσος. Περιβάλλεται από κυκλικό
κρηπίδωμα από λευκό μάρμαρο, η περιφέρεια του είναι όσο ένα μικρό αλώνι και το
ύψος του λιγότερο από δύο πήχεις. Πάνω στο κρηπίδωμα είναι στημένοι πάσσαλοι,
χάλκινοι και αυτοί και οι ζώνες που τους συνδέουν, και διαμέσου αυτών υπάρχει
πόρτα. Μέσα στον περίβολο υπάρχει άνοιγμα γης, όχι φυσικό, αλλά χτισμένο με
μεγάλη τέχνη και αρμονία. Το οικοδόμημα αυτό έχει σχήμα φούρνου… Για να κατέβει
κανείς στο βάθος δεν έχει χτιστεί σκάλα, αλλά όταν κανείς έρχεται στον Τροφώνιο
του φέρνουν μια σκάλα στενή κι ελαφριά. Στο βάθος υπάρχει τρύπα ανάμεσα στο δάπεδο
και στο οικοδόμημα…
 |
Αναπαράσταση του μαντείου- από το βιβλίο "Εκ Τροφωνίου άρξασθαι"- Γιάννα Βαρουξή - Μπαδύλα
|
"Αυτός λοιπόν που κατεβαίνει, ξαπλώνει ανάσκελα στο
έδαφος κρατώντας γλυκά ζυμωμένα με μέλι (μελόπιτες) και βάζει πρώτα μέσα στην
τρύπα τα πόδια του για να μπει μετά και ο ίδιος. Αν τα γόνατα του βρεθούν μέσα
στην τρύπα, το υπόλοιπο σώμα τραβιέται αμέσως ακολουθώντας τα γόνατα, όπως ο
μεγαλύτερος και γρηγορότερος ποταμός μπορεί να ρουφήξει τον άνθρωπο που τον
άρπαξε με τη δίνη του. (!!)
Έπειτα, για όσους βρεθούν στο άδυτο, δεν υπάρχει ένας μόνο τρόπος για να μάθουν
το μέλλον, αλλά άλλος βλέπει και άλλος ακούει. Όσοι κατεβαίνουν γυρίζουν πίσω
από το ίδιο στόμιο, και βγάζοντας πρώτα τα πόδια, ξεβράζονται έξω.
Λένε πως κανένας απ' όσους κατέβηκαν δεν πέθανε, εκτός από κάποιον δορυφόρο του
Δημητρίου. Αυτός δεν έκανε όσα προβλέπουν οι κανονισμοί του ιερού, ούτε
κατέβηκε για μαντεία, αλλά πήγε με την ελπίδα να πάρει ασήμι και χρυσάφι από το
άδυτο. Λέγεται ότι το πτώμα του φάνηκε σε άλλο μέρος και δεν βγήκε από το ιερό
στόμιο. Λένε κι άλλα για τον άνθρωπο αυτόν, αλλά ανέφερα τα πιο αξιόλογα.
Όποιον ανεβαίνει από τον Τροφώνιο τον παίρνουν πάλι οι ιερείς και τον καθίζουν
στον λεγόμενο θρόνο της Μνημοσύνης, που βρίσκεται κοντά στο άδυτο. Αφού καθίσει
τον ρωτούν για όσα είδε και έμαθε, και αφού τα πληροφορηθούν τον παραδίδουν
στους δικούς του, που τον παίρνουν και τον μεταφέρουν στο οίκημα όπου έμενε
προηγουμένως, κοντά στην αγαθή Τύχη και στον αγαθό Δαίμονα, ενώ αυτός έχει
χάσει το γέλιο του και κατέχεται ακόμη από μεγάλο φόβο και δεν γνωρίζει ούτε
τον εαυτό του ούτε τους γύρω του. Αργότερα όμως, ανακτά και άλλα και τη φρόνηση
στον βάθρο που την είχε και πριν, και επανέρχεται το γέλιο του.
Γράφω αυτά, όχι επειδή τα άκουσα, αλλά και άλλους είδα και εγώ ο ίδιος έκανα
χρήση του Τροφωνίου. Όσοι κατεβαίνουν στο Τροφώνιο είναι ανάγκη να αφιερώσουν,
γραμμένα σε πινακίδα, όσα άκουσε ή είδε ο καθένας…»
Ο Πλούταρχος αναφέρει
(στο "περί του Σωκράτους δαιμόνιο") την εμπειρία που είχε ο Τίμαρχος
στο Τροφώνιο Άνδρο. Όποιος κατέβαινε στο υπόγειο άδυτο έμπαινε ξαπλώνοντας
ανάσκελα βάζοντας πρώτα τα δυο πόδια για να βγει μετά από ώρες ή μέρες με τον
ίδιο τρόπο. Στην περίπτωση του Τίμαρχου, ο Πλούταρχος αναφέρει πως ο Τίμαρχος
έμεινε 36 ώρες προσευχόμενος στο υπόγειο σκοτάδι, ακούγοντας ήχους, και
νοιώθοντας τελικά να βγαίνει η ψυχή του από το κεφάλι ανεβαίνοντας προς τον
Ουρανό, βλέποντας από ψηλά την Γη και τους σφαιρικούς πλανήτες.
Ο Φιλόστρατος,
διηγείται πολλά για το Τροφώνιο Άνδρο, και μεταξύ άλλων μας λέει ότι η υπόγεια
εμπειρία του επισκέπτη συμπεριλάμβανε και επαφές με «ερπετά»:
"Το σπήλαιο στη Λιβαδειά είναι αφιερωμένο στον Τροφώνιο, τον γιο του
Απόλλωνα, και εκεί μπορούν να εισέλθουν μόνο όσοι μείνουν εκεί για να πάρουν
χρησμό, και το μαντείο δεν είναι ορατό από τον ναό, αλλά στέκει λίγο πιο πάνω
απ' αυτόν, στον λόφο, και είναι κλεισμένο από σιδερένια κάγκελα που το
περικυκλώνουν. Για να κατέβεις σε αυτό, πρέπει να καθίσει κάτω και να
τραβηχτείς απότομα εκεί μέσα. Εκείνοι που εισέρχονται εκεί, είναι ντυμένοι με
λευκά ρούχα και κρατούν μελόπιτες στα χέρια τους, για να εξευμενίσουν τα ερπετά
που συναντούν κατά την κάθοδο τους…"
Το κίνημα της ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ
ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ, σύμφωνα με την έρευνα του κ. Πλατρίτη έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ιατροφιλοσοφία
και καθιερώθηκε ως ξεχωριστή προσέγγιση κατά τη δεκαετία του 80.
Βασικοί στόχοι του Κινήματος
Συνθετικής Ψυχοθεραπείας είναι: Η καλύτερη κατανόηση της ανθρώπινης
ψυχοσύνθεσης και η Αποδοτικότερη θεραπεία.
Ορόσημο του κινήματος της
Συνθετικής Ψυχοθεραπείας είναι τα αρχαία ολιστικά κέντρα θεραπείας .
Η Συνθετική Ψυχοθεραπεία
δημιουργήθηκε ως ανάγκη της τότε εποχής και ως αντίδραση στο δογματισμό της
Ψυχανάλυσης, ιδρύθηκαν Επιστημονικοί Οργανισμοί για τη Συνθετική Ψυχοθεραπεία ,
που βοήθησαν τη διάδοσή της.
Στα: ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΛΙΣΤΙΚΑ
ΚΕΝΤΡΑ
1.Ο Μελάμποδας ο ιεροθεραπευτής, Θεράπευσε
τον Άλκανθο, βασιλιά των Μεγάρων
από το γένος των Πελοπιδών, από
χρόνια μελαγχολία.
2.Θεράπευσε τις κόρες του Προίτου
από μανία.
Επίσης, δίδαξε και μετέδωσε την ιατρική
του γνώση στον Αμφιάραο,μετά τον θάνατό του Αμφιάραου κτίστηκαν πολλά
Αμφιαράεια, τα Αμφιαράεια ήταν πρόδρομοι των Ασκληπιείων με ξακουστότερο αυτό
του Ωροπού.
Ο Ασκληπιός, τον οποίο μύησε στην
ιατρική ο Χείρων ο Κένταυρος, προς τιμή του κτίστηκαν τα Ασκληπιεία. Η θεραπευτική μεθοδολογία και αγωγή ήταν
παρόμοια στα δυο αυτά ιεροθεραπευτήρια, πιο εξελιγμένη στα Ασκληπιεία.
Αμφιαράεια & Ασκληπιεία ήσαν
τα αρχαία νοσοκομεία εφαρμογής ολιστικής ιατρικής.
 |
Αμφιαράειο Ωρωπού
|
Τα Αρχαία Κέντρα Ολιστικής
Θεραπείας:
ΑΜΦΙΑΡΑΕΙΑ - ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΑ και ΤΡΟΦΩΝΕΙΟ
έχουν ΚΟΙΝΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ οι
οποίες είναι:
Πρόθυσις και Κορυφαίο δρώμενο
Επιλεγμένη τοποθεσία με πράσινα,
τρεχούμενα νερά, χωρίς υγρασία και
κοντά σε ιαματικά λουτρά.
Υποκαπνισμοί με αρώματα ή καύση
αντισηπτικών βοτάνων.
Αφεψήματα βοτάνων με διουρητική,
αποτοξινωτική ή τονωτική δράση.
Νηστεία ή ειδική δίαιτα.
Προσευχή ιεροτελεστίες,
Εντριβές και μαλάξεις ,
Σωματικές ασκήσεις,
Περίπατοι,
Υδροθεραπεία-λουτροθεραπεία,
Ψυχαγωγία με θέατρο και μουσική,
Ονειροσκόπηση,
Διαλογισμός,
Στα Ασκληπιεία -Αμφιαράεια-Τροφώνειο
Το Κορυφαίο δρώμενο είναι :Εγκοιμήσεις
στο άδυτο του ναού
(ένα είδος «ονειροθεραπείας», με
την παρακολούθηση των
ονείρων των ασθενών και την
ερμηνεία τους, κάτι που
οδηγεί στην εξευρεύνηση του
ασυνειδήτου και στην
αυτογνωσία του ασθενούς).
 |
Αναπαράσταση Ασκληπιείου Ακρόπολης
|
Η τεχνογνωσία των ιατροφιλοσόφων παρέμενε
απόκρυφη και μεταδιδόταν υπό άκρα μυστικότητα από γενιά σε γενιά.
ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΡΕΥΜΑ ΣΤΗΝ
ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ ΡΙΖΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΓΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΙΑΤΡΟΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΡΟΦΩΝΕΙΟΥ
«Το περί την Λεβαδείαν Μαντείο»
ΤΡΟΦΩΝΙΟΣ: ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
ΓΕΝΝΗΣΗ: 1360 π.Χ., ΓΙΟΣ ΤΟΥ ΑΡΓΟΝΑΥΤΗ ΕΡΓΙΝΟΥ
ΒΑΣΙΛΙΑ ΤΟΥ ΟΡΧΟΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΣΥΝΟΜΗΛΙΚΟΥ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΗ ΤΗΣ ΘΗΒΑΣ,
ΤΡΙΣΕΓΓΟΝΟΣ ΤΟΥ ΦΡΙΞΟΥ ΑΔΕΛΦΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΣ,ΠΕΡΙΦΗΜΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ, MAZI ME TON
ΑΔΕΛΦΟΣ ΤΟΥ ΑΓΑΜΗΔΗ ΕΚΤΙΣΑΝ TON ΝΑΟ TOY ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ
ΤΑΦΗΚΕ ΣΤΗ ΛΙΒΑΔΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΛΑΔΑ ΤΗΣ ΚΟΙΤΗΣ
ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΕΡΚΥΝΑ
ΤΡΟΦΩΝΕΙΟ
❖ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
800 Π.χ. - 392 μ. Χ. (περίπου 1200 ΕΤΗ)
Από χρησμό της Πυθίας γεννάται ο
Τροφώνιος, Από χρησμό της
Πυθίας οικοδομείται και το
Μαντείο του.
ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΡΟΦΩΝΕΙΟ
Αδιάλειπτη λειτουργία Τροφωνείου
800 π.χ. - 392 μ.Χ.
Βίαιος τερματισμός της
λειτουργίας του με το διάταγμα του
Αυτοκράτορα Θεοδόσιου 8/11/392 μ.Χ
που καταργείται η πατρώα θρησκεία.
ΟΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΡΟΦΩΝΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΕΙΝΑΙ:
Ο ΞΕΝΩΝΑΣ:ΟΙΚΗΜΑ ΑΓΑΘΟΔΑΙΜΟΝΑ
& ΑΓΑΘΗΣ ΤΥΧΗΣ
Το χρονικό διάστημα της
διαμονής, ήταν ένα Φεγγάρι, υπήρχαν λατρευτικοί ναοί και
αγάλματα, γίνονταν επικλήσεις προς το Θείο, υπήρχαν ησυχαστήρια για ηρεμία,
κέντρα διαλογισμού, κέντρα εξομολογήσεων και παραινέσεων. Επίσης στις
σκαλισμένες εσοχές ου βράχου υπήρχαν τα αγάλματα των θεοτήτων στα οποία απεύθυναν
τις επικλήσεις και τις θυσίες τους οι χρηστηριαζόμενοι. Επιπλέον, ο ποταμός Έρκυνα, ρέει ακατάπαυστα διατρέχοντας την
κοιλάδα που κείτονταν το Μαντείο του Τροφωνείου. Στα νερά του λούζονταν για
αιώνες οι χρηστηριαζόμενοι και οι όχθες του ήταν η αφετηρία για την τέλεση του κορυφαίου
δρώμενου της νύκτιας κατάβασης στο άδυτο (τάφο) του Τροφώνιου. Η βραχώδης
πλαγιά από ογκόλιθους πυριτόλιθου, πάνω από την Έρκυνα. Εκεί ίσως κάποτε βρισκόταν
ναός αφιερωμένος στον Τροφώνιο, όπου φυλασσόταν και το άγαλμά του που φανερωνόταν
στους χρηστηριαζόμενους μόνος το βράδυ της κατάβασης.Η κατάβαση γινόταν αν
η σπλαχνοσκόπηση των οιωνών θα επέτρεπαν την κάθοδο στον τάφο κατά το κορυφαίο
νύκτιο δρώμενο. Πριν την κατάβαση είχε προηγηθεί , απάλειψη με ελαιόλαδο και
εντριβές, μαλάξεις, διατροφή με πλούσια κρεατοφαγία, βοτανοθεραπεία,
αρωματοθεραπεία και υποκαπνισμοί, δραματοθεραπεία στα θεραπευτήρια , άσκηση,
ησυχασμός και ξεκούραση, περίπατοι στην φύση, φιλοσοφική διαλεκτική με
ιερουργούς, ερμηνευτική ονείρων, ασκήσεις χαλάρωσης, εμψύχωση, οικογενειακή
συμβουλευτική ή κάποιες από τις τεχνικές και ακολουθούσε το ΚΟΡΥΦΑΙΟ ΝΥΚΤΙΟ
ΔΡΩΜΕΝΟ, Η ΚΑΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΑΔΥΤΟ ΤΟΥ ΤΡΟΦΩΝΕΙΟΥ αφού είχε επιτραπεί και από τη
σπλαχνοσκόπηση.
- Συνεπώς το Τροφώνειο λειτουργεί ως Ασκληπιείο. Τα Τεκμήρια που έχουμε είναι: Ταύτιση αγαλμάτων
(Παυσανίας -Βοιωτικά), Τροφωνείου-Ασκληπιού και Έρκυνας-Υγιείας, Κοινή μυθολογική καταγωγή Ασκληπιού και Τροφώνιο: Ερμείες,(Κικέρων)
- Πιστοποίηση αρχαιολογικών ευρημάτων ως
απαρέγκλιτων αρχιτεκτονικών στοιχείων τυπικού Ασκληπιείου: ξενώνας –
Οίκημα Αγαθοδαίμωνα και Αγαθής Τύχης, λουτρά, λατρευτικοί ναοί, βωμός(Βαλλάς,
2000)
- Διαδικασίες: πρόθυσις, κορυφαίο ψυχοδιεγερτικό
δρώμενο, διαφοροποιημένο διαιτολόγιο, δρώμενα εμψύχωσης και αγχόλυσης, σωματική
άσκηση, υδροθεραπείες, ανάπαυση- ησυχασμός (Παυσανίας -Βοιωτικά, Βαλλάς, 2000)
- Εντέχνως κτισμένο σε τόπο εκπάγλου φυσικού
κάλλους.
- Επίσης,
τροφώνιος αυτός που τρέφει (αλληγορικά το νου - ψυχή),έναντι του όρου
«ψυχοθεραπευτής» ο όρος, «τροφώνιος» είναι πιο δόκιμος προκειμένου να αναδειχθεί
το αυθίατον της ψυχής, αφού ο τροφώνιος αντίθετα με τον ψυχοθεραπευτή δεν θεραπεύει,
αλλά προσπορίζει τα εφόδια για την αυτοθεραπεία της ψυχής
Η προέλευση της Συνθετικής Ψυχοθεραπείας από τη Θεραπεία στο Τροφώνειο
που εμπεριείχε η συγκεκριμένη
προσέγγιση:
1.Ψυχοδυναμικά στοιχεία
• Υποβλητικές πρακτικές
• Διεργασίες κάθαρσης
• Κατευθυνόμενη ενόραση
• Ενδοσκόπηση
• Ερμηνευτική χρησμών
2.Συστημικά στοιχεία
• Συμμετοχή συγγενών στο δρώμενο
- συμβουλευτικής μεταφροντίδας
3.Γνωσιοσυμπεριφορικά στοιχεία
• Διαμόρφωση δομημένου
πρωτοκόλλου θεραπείας
• Πρακτικές αγχόλυσης και
εμψύχωσης
4.Ανθρωπιστικά – υπαρξιστικά στοιχεία
• Υπερβατικός διαλογισμός -
επίκληση θείου
• Εξατομίκευση
• Δρώμενο διαπραγμάτευσης
θανάτου-αναγέννησης (κατάβαση-ανάβαση στον τάφο του Τροφωνίου)
• Δρώμενο με περίτεχνη πλοκή ώστε
να καταστεί ορόσημο ζωής και να τη νοηματοδοτήσει
5.Βιολογικά στοιχεία
• Προετοιμασία (χρήση λινού
ενδύματος και ειδικών υποδημάτων (κρηπίδων), απάλειψη ελαιολάδου) και πρόκληση ελεγχόμενης
ηλεκτροπληξίας, μετασχηματισμός θερμικής σε ηλεκτρική ενέργεια (στενά
συνυφασμένης με τους «οιωνούς» της τελευταίας θυσίας πριν από την κατάβαση),
ασφαλής διαχείριση λιποθυμίας και επαναφορά συνείδησης με μοναδική παρενέργεια
την ήπια κατάπληξη.
«Ες Τροφωνίου Μεμάντευται, επί
των αγελάστων και σκυθρωπών (Ηλιοδώρου, Αιθιοπικά )
Υπήρχε λευκό μαρμάρινο αλώνι,
περιβαλλόμενο με χάλκινα ελάσματα, με κρατήρα ηλεκτρομαγνητικού πεδίου.
• Διαιτολόγιο (κρεατοφαγία), κρύα
λουτρά, σωματική άσκηση, εντριβές - μαλάξεις, περίπατοι, ξεκούραση
Σήμερα έχει γίνει αναβίωση του
Τροφώνειου στην Ακτή Κουριέων στην Κύπρο σε σύγχρονη μορφή".
Εικόνες από το Τροφωνειο θεραπευτήριο στην Ακτή Κουριέων Κύπρου
.webp)
