Το Σάββατο 22 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε η 9η συνάντηση της τροφώνιας ακαδημίας στα πλαίσια της Α θεματικής ενότητας "Κωπαΐδα: φυσικό και ανθρωπογενές σύστημα " στην ο κ. Κωτσαδάμ Γιώργος αναφέρθηκε στη " Μάχη της Πέτρας "
Στην Πέτρα της
Βοιωτίας, στις 12 Σεπτεμβρίου 1829, διεξήχθη η τελευταία μάχη του
εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων (1821-1829).
Στην καθοριστική αυτή
μάχη, οι επαναστατημένοι Έλληνες νίκησαν τους Τούρκους, υποχρεώνοντάς τους σε
συνθηκολόγηση με όρους που ενίσχυσαν τα διπλωματικά επιχειρήματα του
Καποδίστρια στην προσπάθειά του για την προς Βορρά επέκταση των ελλαδικών
συνόρων.
Το σχέδιο του Καποδίστρια…..
Αμέσως μετά την άφιξή του στην Ελλάδα,
ο Καποδίστριας -παρά τη χαώδη κατάσταση που αντιμετώπισε- έθεσε ένα φιλόδοξο
σχέδιο εξωτερικής πολιτικής.
Τρεις ήταν οι στόχοι της πολιτικής του
Καποδίστρια:
α) Η διεκδίκηση της Εθνικής
ανεξαρτησίας, καθώς η Ελλάδα ήταν ημιαυτόνομο κράτος με φορολογική
υποτέλεια στην Τουρκία.
β) Η προώθηση των Εθνικών
ζητημάτων.
γ) Η επέκταση των συνόρων του νέου
Ελληνικού κράτους.
Και οι τρεις αυτοί στόχοι προϋπέθεταν
την ανάληψη στρατιωτικής δράσης από τη μεριά των Ελλήνων.
Ο Καποδίστριας γνώριζε την πάγια
διπλωματική αρχή ότι, περιοχές που κατέχονται από τοπικούς επαναστατημένους
λαούς κι έχουν κατακτηθεί με τα όπλα, δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο
διαπραγμάτευσης για να επιστραφούν.
Για αυτόν τον λόγο έπρεπε να
κεφαλαιοποιηθεί στο πεδίο της μάχης το βασικό αυτό διπλωματικό αξίωμα και
μάλιστα, αν ήταν δυνατό, από τους οπλαρχηγούς της Ρούμελης.
Πριν από τη μάχη…
Κατά το τέλος του 1928, οι πρεσβευτές
των τριών εγγυητριών δυνάμεων, της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας, έφτασαν
στον Πόρο. Το σημαντικότερο θέμα της συζήτησης ήταν η οροθέτηση, και ακόμη, ο
φόρος, η αποζημίωση των Τουρκικών περιουσιών και η εκλογή των τοπικών Αρχών
της Χώρας.
.. Οι πληρεξούσιοι της συμμαχίας (Αγγλίας, Γαλλίας, Ρωσίας) στον Πόρο έλαβαν υπόψη τους έξι
οροθετικές γραμμές στην ξηρά: στον ισθμό της Κορίνθου μεταξύ Πάρνηθας και
Κιθαιρώνα, που περιελάμβανε την Αττική και την Μεγαρίδα και κατέληγε στον
Κορινθιακό κόλπο, μεταξύ Θερμοπυλών και Κορινθιακού Κόλπου, η οποία
περιελάμβανε και τον Παρνασσό, μεταξύ Βόλου και εκβολών του Αχελώου, μεταξύ της
Ζαγοράς και του κόλπου της Άρτας, και μεταξύ Ολύμπου και Πίνδου. Οι πρώτες
τέσσερις οροθεσίες ήταν του συμμαχικού συμβουλίου ενώ η πέμπτη και η έκτη της Ελληνικής
κυβέρνησης.
Το συμβούλιο είχε διατάξει τους
πληρεξουσίους στον Πόρο να προσέξουν ώστε «η οροθετική γραμμή να είναι
ακριβώς κεχαραγμένη, ευυπεράσπιστος, περιλαμβάνουσα αληθώς επαναστατήσαντα
λαόν, και παρέχουσα δια της διαγραφής της όσον το δυνατόν μικροτέρας αφορμάς
διενέξεων εις τας μεθορίους επαρχίας».
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ Σπυρίδων Τρικούπης τ.4. σελ.296-297
Και παρακάτω «… διαίρεσαν την
Ελληνική φυλή που ήταν αδιαίρετη τον καιρό της δουλείας και θέλοντας να
ικανοποιήσουν ελάχιστους Έλληνες –και μάλιστα σύμφωνα με την ομολογία τους
εκείνους που δεν μπόρεσε να ξανασκλαβώσει η Πυλη-*, εγκατέλειψαν τους
περισσότερους υπό τον τουρκικό ζυγό».
Σπυρίδων
Τρικούπης τ.4. σελ. 297
*Η υπογράμμιση δική μου.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του 1829
διεξάγονταν πολεμικές επιχειρήσεις στην ανατολική Στερεά προς επίτευξη της
ευνοϊκής ρύθμισης της οροθεσίας κάτω από τις εξής συγκεκριμένες αντικειμενικές
δυσκολίες:
- Την Εύβοια, την κατείχε ο φοβερός Ομέρ πασάς, ο οποίος μπορούσε ανά πάσα στιγμή να εκστρατεύσει εναντίον της Αττικής και της Βοιωτίας.
- Οι Τούρκοι μπορούσαν να φέρουν ενισχύσεις από τη Λαμία ακόμη και από τη Λάρισα. (Η μάχη του Μαρτίνου έγινε στο πλαίσιο αυτών το επιχειρήσεων από τον Μαχμούτ πασά προκειμένου να επαναφέρει την υποταγή στην ανατολική Ελλάδα).
- Το Ελληνικό ναυτικό δεν μπορούσε να δράσει με ευκολία στην Ανατολική Στερεά.
· Τα κυριότερα σημεία των επιχειρήσεων
ήταν απέναντι από το κάστρο του Καράμπαμπα στον Ανηφορίτη και στην Αττική, με
σκοπό τον αποκλεισμό των ενισχύσεων από Αττική και Εύβοια, ενώ ταυτόχρονα ο
Δημήτριος Υψηλάντης, Στρατάρχης των Ελλήνων, κατέλαβε τη Θήβα η οποία είχε
μεταβληθεί σε ερείπια.
Σημαντική ήταν η μάχη που έγινε στις
2 Ιουνίου μεταξύ των δυνάμεων του Ομέρ Πασά της Εύβοιας και 800 ελλήνων στην
οποία τραυματίστηκε βαριά ο αγωνιστής της Λιβαδειάς Βασίλης
Μπούσγος.
Στις 6 Ιουλίου 2.000 Τούρκοι ξεκίνησαν
από την Αθήνα προς τη Θήβα, αποκρούστηκαν από τον Βάσσο και αναγκάστηκαν
να επιστρέψουν στην Αθήνα.
Παρά τις επιτυχίες στα πεδία των μαχών,
ξεσπά κρίση στο στράτευμα. Με ευθύνη της αντιπολίτευσης, διαδίδονται ψέματα
-κατά την προσφιλή τακτική της- με αποτέλεσμα τη νύχτα 7 προς 8 Αύγουστου να
διασκορπιστεί το Ελληνικό Στράτευμα και να τεθεί σε μεγάλο κίνδυνο ό,τι
κερδήθηκε με αιματηρούς αγώνες. Ευτυχώς οι Τούρκοι από λάθος εκτίμηση
δεν καταδίωξαν τα διασκορπισμένα στρατεύματα.
«Ως προς την αναταραχήν του στρατού εκ
των ραδιουργιών και των ξένων πρακτόρων, που επροσπαθούσαν να παραλύσουν τας
επί της Στερεάς επιχειρήσεις, και των ασυνειδήτων εκ των αντιπολιτευομένων, οι
οποίοι ήθελαν να στερήσουν την Κυβέρνησιν επιτυχιών, κατέβαλεν ο Καποδίστριας
όλας του τας προσπαθείας δια να αποστείλη εις τον Υψηλάντην και χρήματα και
τροφάς».
Δ. Κόκκινος Τ.1 Σελ.332-333.
Τα παραπάνω γεγονότα
συμβαίνουν ενώ ο Υψηλάντης έχει ήδη απορρίψει πρόταση των Τούρκων να
αποχωρήσουν και οι μεν και οι δε από τη Θήβα και να αποφασίσουν για την τύχη
της περιοχής οι Μεγάλες Δυνάμεις.
Ο Δ. Υψηλάντης,
απέρριψε πολύ σωστά την πρόταση, γιατί οι Τούρκοι που κατείχαν τη γειτονική
Αττική θεωρούνταν κύριοι και της Θήβας χωρίς να την κατέχουν, άρα υπήρχε κίνδυνος η βοιωτική πόλη να καταλήξει σε τουρικά χέρια.
Στο μεταξύ στάλθηκε από τη Λάρισα στην Αθήνα ο Ασλάν μπέης Μουχουρδάρης, Τουρκαλβανός
αρχηγός, επικεφαλής 1.500 ανδρών με σκοπό να συγκεντρώσει Τουρκικές δυνάμεις
από την Στερεά και την Αττική ώστε να σταλούν στο μέτωπο του Ρωσοτουρκικού
Πολέμου.
Οι συγκεντρωμένες
Τουρκικές δυνάμεις αριθμούσαν 5.000 με 7.000 τακτικούς και άτακτους πεζούς και
ιππείς.
Έτσι φτάσαμε στην
μάχη…
Η μάχη της Πέτρας που
έγινε στης 12 Σεπτεμβρίου του 1829 μεταξύ:
- των Ελλήνων, κάτω από τις διαταγές του Δημητρίου Υψηλάντη.
- των Τουρκαλβανών, κάτω από τις διαταγές του Ασλάν Μπέη,
θεωρείται η τελευταία μάχη του αγώνα.
Οι
Τούρκοι ηττήθηκαν και αναγκάστηκαν να προσφύγουν σε συμφωνίες για να τους
αφήσουν οι Έλληνες να περάσουν προς βορρά και να μην επανέλθουν ποτέ πια στην
Ανατολική Στερεά και την Πελοπόννησο.
Η συμβολή σε αυτή τη μάχη του
Πεντακοσιάρχου Γεωργίου Σκουρτανιώτη
και των ανδρών του, ήταν καθοριστική. Ο προμαχώνας του δέχτηκε την κύρια
επίθεση του εχθρού όπως και αδιάκοπους κανονιοβολισμούς από 4 κανόνια των
Οθωμανών και άντεξε, με τη βοήθεια αργότερα και άλλων οπλαρχηγών, που έσπευσαν
στο σημείο για να συνδράμουν τον Γεώργιο Σκουρτανιώτη.
Η αναφορά του Δ.
Υψηλάντη προς τον κυβερνήτη Καποδίστρια για τη Μάχη της Πέτρας
'' Εξοχώτατε!
Η υπ' αριθ. 8271
Αναφορά μου διασαφηνίζει προς την εξοχότητά σας την κατάστασιν και τα κινήματα
του υπό την διεύθυνσίν μου Στρατού ως προς τους Τούρκους μέχρι της 9ης ημέρας
του τρέχοντος Μηνός.
Την 10ην του ιδίου,
εστρατοπεύδευσαν ο Οτζάκ αγάς Οσμάνης, μ' όλον τον τακτικόν, συμποσούμενον εις
πραγματικούς 5500 πεζούς και 600 ιππείς και ο Ασλάν Μπεής Μουχουρτάρης έχων
1500 ατάκτους Αλβανούς εις του Σταυρού των Θηβών.
Την 11η πρωί,
επλησίασαν το στρατόπεδο της Πέτρας ρίψαντες τα σκηνάς των μακράν βολής
κανονίου, και εφανέρωσαν αμέσως το φθάσιμόν τους προς τους εις Λεβαδείαν
Τούρκους με το εκ Συνθήματος ρίψιμον 3 κανονίων.
Εις την περίπτωσην
αυτήν, εδιπλασίασα την απαιτουμένη προσοχήν των φυλακών και των προμαχώνων.
Και, μ' όλον ότι οι Έλληνες εκ του ενός μεν μέρους εδειλίαζον κάπως βλέποντες
ένα πολλαπλάσιον αριθμόν εχθρών, προετοιμασμένων μ' όλα τα μέσα εις την
αποφασιστικήν διάβασήν των διά της Πέτρας και την επομένην κατάσχεσιν αυτής της
σημαντικής θέσεως και εκ του άλλου μέρους εστενοχωρούντο από την έλλειψιν των
τροφών των, ως μη προμηθευμένοι ακόμη με τα άλευρα της Φανερωμένης και
υποχρεωμένοι να βράζουν μόνοι εις είδος χυλού τον αραβόσιτον και καλαμπόκι, όσον
ευκολύνοντο να λαμβάνωσιν από τα πλήσια μέρη του κάμπου. Επροσπάθησα όμως, και
δεν άφησα εις μίαν κρίσιμον στιγμήν αδύνατον την περί ης ό λόγος, εκτεταμένην
θέσιν της Πέτρας.
Περί το λυκαυγές της
12ης, αφήσαντες οι Τούρκοι μικράν φρουράν εις το οχυρωμένον Στρατόπεδόν των,
εκινήθησαν σύσσωμοι κατά της Πέτρας φέροντες και 4 κανόνια διά τον σκορπισμόν
των προμαχώνων. Το ιππικό των εσχηματίσθη εις δύο γραμμάς υπό τους πρόποδάς
της. Οι πεζοί τακτικοί διηρημένοι εις δύο ισομεγέθεις κολώνας, διευθύνθησαν
κατά των προμαχώνων του χιλιάρχου και του Πεντακοσιάρχου Γεωργίου
Σκουρτανιώτου, διά να περιστείλουν την δύναμή των. Αυτοί τους εδέχθησαν έξω των
προμαχώνων. Η μάχη ήρχησε. Ο κανονιοβολισμός ηκολούθη αδιάκοπος. Τριακόσιοι
πεζοί και ιππείς τακτικοί, κατέλαβον το προσεχές χωρίον των Βρασταμητών προς
υπεράσπισην των οπισθίων της κινηθείσης κατά του Σκουρτανιώτου κολώνας. Οι
Αλβανοί όλοι διεύθυνον το βήμα των, κατά του Διασέλου. Το βοηθητικόν Σώμα
της φρουράς υποχρεώθη να καταλάβη εν άλλο ύψωμα προς το πλάγιον των Βρασταμητών.
Οι Αλβανοί επλησίασαν ορμητικοί ως 10 βήματα έξω του προμαχώνος (εννοεί του
προμαχώνα του Γ. Σκουρτανιώτη). Εις την στιγμήν έτρεξαν βοηθοί οι χιλίαρχοι
Διοβουνιώτης και Κριεζώτης με το περισσότερον μέρος των Στρατιωτών τους, και
επέπεσον εναντίον τούτων όπου έκαναν την έφοδόν των, οδηγούμενοι από τον Ασλάν
Μπέη. Από τούτο και την γενναίαν ανθίστασην του προμαχώνος, εματαιώθη η έφοδος,
εκυνηγήθησαν οι Αλβανοί και μετά δύωρον ακόμη μάχην, υποχρεώθησαν όλοι οι
Τούρκοι ν' αφήσωσι τας θέσεις των, φεύγοντας μεταξύ του αδιακόπου και πυκνού
πυροβολισμού των Ελλήνων. Εις την ιδίαν στιγμήν επέπεσεν ο αρχηγός της φρουράς
Σ. Μήλιος (εννοεί τον Σπυρομήλιο) κατά της δυνάμεως των Βρασταμητών και την
απέδιωξεν ζημιουμένην.
Η ένδοξος αύτη Νίκη,
εστεφάνωσεν εν τοσούτω την ανδρείαν των Σωμάτων. Η δε Σωτηρία των πεζών Τούρκων
χρεωστείται εις την σημαντικότητα του ιππικού των και την συνέχειαν του
λεπτοβολισμού των κανονίων. Η φθορά τους εις θανατωμένους και πληγωμένους, και
μάλιστα του μέρους των Αλβανών, εστάθη μεγάλη κατά τας μετέπειτα ομολογίας των
ιδίων. Μεταξύ των θανατωμένων, ευρέθη ένας εκατόνταρχος τακτικός και δύο
σημαιοφόροι Αλβανοί. Από τους Έλληνες έπεσαν 3 και 12 επληγώθησαν. Τα τρόπαια
της Νίκης είναι 2 σημαίαι και ικανός αριθμός αιχμαλώτων, οι οποίοι εδόθησαν
έπειτα εις συναλλαγήν Ελλήνων χωρικών αιχμαλώτων...''
Οι διαπραγματεύσεις και η σύναψη
συνθήκης…
Ο Οσμάναγας
Ουτσιάκαγας βιαζόταν να βρεθεί στη Μακεδονία και στη Θράκη για να
βοηθήσει στη συγκράτηση των ρωσικών δυνάμεων, που απειλούσαν να καταλύσουν την
Οθωμανική Αυτοκρατορία. Δεν γνώριζε, όπως και οι Έλληνες, ότι ο ρωσοτουρκικός
πόλεμος είχε λήξει δέκα ημέρες πριν, και οι οποίες θα λύνονταν με την υπ[ογραφή της συνθήκης της Αδριανούπολης.
Έτσι,
στις 13 Σεπτεμβρίου έστειλε τον συνταγματάρχη του Ιππικού Αχμέτ μπέη στον Υψηλάντη,
για να διαπραγματευτεί τους όρους που θα επέτρεπαν στον τουρκικό στρατό
να διαβεί ανεμπόδιστα από το στενό της Πέτρας. Ο στρατάρχης
απαίτησε να του παραδώσουν οι Τούρκοι όλα τα μέρη από τη Λιβαδειά ως τις
Θερμοπύλες και την Αλαμάνα. Επειδή ο Αχμέτ μπέης δεν είχε πληρεξουσιότητα να
δώσει τέτοιες δεσμεύσεις, ο Υψηλάντης όρισε τον γραμματέα του, Ιωάννη Φιλήμονα,
που γνώριζε καλά τουρκικά, να πάνε μαζί στη σκηνή του Οσμάναγα για να του μεταφέρει
τις προτάσεις του, όπως και έγινε.
Ο Φιλήμονας
με τον Αχμέτ μπέη επέστρεψαν στο ελληνικό στρατηγείο, κομίζοντας δύο γράμματα:
το ένα του Οσμάναγα που αποδεχόταν τις προτάσεις του Υψηλάντη, και το άλλο του
Ασλάν μπέη, ο οποίος συμφωνούσε να παραδώσει τη Λιβαδειά, το Κατίκου Χάνι και
το Τουρκοχώρι, όχι όμως τη Φοντάνα, τις Θερμοπύλες και την Αλαμάνα, καθώς γι'
αυτά, όπως υποστήριζε, έπρεπε να λάβει σχετικές οδηγίες από τον «αφέντη του»
στη Λάρισα.
Και οι δύο,
όμως, επέμεναν να τελειώσουν τις συνθήκες «εντελώς
απόψε και αύριον να τραβήξωμεν με την ησυχίαν εκείνην, την οποίαν θεμελιώνομεν
εις τον λαμπρόν χαρακτήρα σας».
Ο Υψηλάντης
στάθηκε ανυποχώρητος στο ζήτημα της Φοντάνας, αφού η κατοχή αυτής της θέσης,
από όπου περνούσε ημιονικός δρόμος, εξασφάλιζε τη Λοκρίδα από επιδρομές του
εχθρού. Τότε ο Αχμέτ μπέης, που είχε ιδιαίτερες οδηγίες από τον Οσμάναγα,
συμφώνησε, και ο Φιλήμονας συνέταξε, σύμφωνα με τις οδηγίες του Υψηλάντη,
συνθήκη με την οποία:
Οι όροι της
συνθήκης….
Ο Δημήτριος Υψηλάντης:
- Υπόσχεται να αδειάση το επάνω μέρος της Πέτρας ευρισκόμενον υπό την υπεράσπισιν του Β΄ χιλιάρχου Χρ. Χ. Πέτρου (Χατζηπέτρου), «άμα εξημερώση και αλλαχθώσι τα αμοιβαία ενέχυρα».
- Δίδει όσους έχει εις το στρατόπεδόν του αιχμαλώτους Τούρκους, «άμα δοθούν οι ευρισκόμενοι εις το τουρκικόν στρατόπεδον αιχμάλωτοι Έλληνες».
- Δίδει τρία αμοιβαία ενέχυρα εις τον Οτζάκ αγάν Οσμάνην, τον Α΄ πεντακοσίαρχον της Δ΄ χιλιαρχίας Ν. Πανουριάν, τον Α΄ πεντακοσίαρχον της Ε΄ χιλιαρχίας Τόλιαν Νικολάου και τον εκατόνταρχον ιππέα Μοναστηρλήν.
- Συντροφεύει το στρατόπεδον το τουρκικόν με την ανήκουσαν δύναμιν προς ασφάλειάν του μέχρι της Μπουδουνίτσας, όπου «θέλουσιν αλλαχθή» και τα ενέχυρα.
Ο Οσμάναγας Ουτσιάκαγας και ο Ασλάν μπέης Μουχουρδάρης υπόσχονται:
- «Εις το πέρασμά των από της Πέτρας μέχρι Μπουδουνίτσας να μη κάμωσι την παραμικράν ζημίαν εις τους εγκατοίκους, τα γεννήματα και τα ζωντανά των.
- Να λάβωσι πλησίον των τας ευρισκομένας φυλακάς των εις την πόλιν της Λεβαδείας, εις το Χάνι του Κατίκου, το Τουρκοχώρι και την Φοντάνα, δηλονότι να αδειάσουν εντελώς όλας αυτάς τα θέσεις και εις την Μπουδουνίτσαν μέχρι των Θερμοπυλών και της Αλαμάνας να αφήσωσι μόνην την ευρισκόμενην εις αυτάς τας θέσεις φρουράν, χωρίς να κάμωσι προσθήκην καμμίαν.
- Δίδουσιν εκ μέρους των ο μεν Οτζάκ-αγάς Οσμάνης δύο ενέχυρα, τον Αχμέτ μπέην Κολ-αγάν και τον Καχρεμάν αγάν Κολ-αγάν. Ο δε Ασλάν μπέης Μουχουρδάρης τον Μπουλούκμπασην Νουρ-Εντινά-αγάν.
- Το κίνημα του τουρκικού στρατοπέδου διά της Πέτρας θέλει αρχίσει εκ προειδοποιήσεως του Στρατάρχου, άμα ενεργηθή τέλεια η αλλαγή των αμοιβαίων ενεχύρων και αδειάση το οχύρωμα το επάνω της Πέτρας.
- Δίδουσιν όσους έχουσιν Έλληνας αιχμαλώτους εις το στρατόπεδόν των, πριν λάβωσι την είδησιν της διαβάσεώς των διά της Πέτρας.
Στη συνθήκη αυτή,
ο Υψηλάντης επισύναψε και μια ξεχωριστή επιστολή προς τους δύο Οθωμανούς
αρχηγούς, με την οποία τους διαβεβαίωνε "ως προς
την ήσυχον οδοιπορίαν σας".»
Πράγματι, ο
Φιλήμονας έφερε στο ελληνικό στρατηγείο τη συνθήκη υπογεγραμμένη και από τους δύο
Τούρκους στρατηγούς, με ημερομηνία 13 Σεπτεμβρίου 1829.
Στις 14
Σεπτεμβρίου οι Τούρκοι διάβηκαν ελεύθερα από την Πέτρα. Μπροστά προπορευόταν
ένα μέρος του ελαφρού ιππικού τους, ακολουθούσε το τακτικό πεζικό με τα φορτηγά
στη μέση και ύστερα το άτακτο πεζικό με τον Ασλάν μπέη και άμαξες με τη σύζυγο
του Οσμάναγα Ουτσιάκαγα και το υπόλοιπο χαρέμι του. Τελευταίοι βρίσκονταν,
έφιπποι, ο Οσμάναγας με τους ανώτερους αξιωματικούς.
Όταν το
ασκέρι έφθασε απέναντι από την Πέτρα, ο Οσμάναγας φώναξε: «Υψηλάντη μπέη!
Υψηλάντη μπέη! Αλλάχ αμανέτουλα!», που σημαίνει «Ο Θεός μαζί σου!».
Με εντολή του
Υψηλάντη, ο ελληνικός στρατός ανταπέδωσε φωνάζοντας: «Ούρουλα! Ούρουλα!», που
σημαίνει «καλό δρόμο! καλό δρόμο!».
Σε λίγο, οι
Τούρκοι χάθηκαν από τον ορίζοντα, βαδίζοντας προς τη Λιβαδειά. Υστερα από 373
χρόνια σκλαβιάς, ο τουρκικός στρατός δεν θα περνούσε ξανά πια από τα μέρη
εκείνα.
Η σημασία της
μάχης …
«Η σημασία της
υπήρξε μεγάλη. Χάρις εις των στενών εκείνων ερρωμένην και αποφασιστικήν
απόκρουσιν της επιθέσεως, ηναγκάσθηκαν να αποσυρθούν από την Ρούμελην και την
Θεσσαλίαν αι τελευταίαι αλλα ισχυραί ακόμη τουρκικαί δυνάμεις. Επεσφραγίσθει δε
τούτο διά συνθήκης την οποία επέβαλεν ο Έλλην στρατάρχης επί τούρκων
στρατιωτικών ηγετών,…
Και η συνθήκη
εκείνη απετέλεσε το αδιαφιλονείκητον τεκμήριον της επικρατήσεως της Ελληνικής
δυνάμεως εις την Ρούμελην, την οποίαν δεν ήθελε νε περιλάβη εις τα όρια της
ελευθέρας χώρας η μικρόθυμος πολιτική, της μιας εκ των τριών Δυνάμεων, και
επηρέασεν εις την τελικήν παραδοχήν των πρώτων προς βορράν ορίων της ελευθέρας
Ελλάδος. Ο Καποδίστριας επεκαλέσθη την συνθήκην αυτήν απέναντι των ξένων
διπλωματών.
Το ζήτημα της
οροθεσίας της χώρας ευρίσκετο επί του διπλωματικού άκμονος με επίμαχο έδαφος
την Στερεάν. Τούτο το είχεν αναπτύξει εις τον Υψηλάντην, αλλά εκείνος (Καποδίστριας) ησθάνεντο περισσότερο από τον στρατάρχην την σοβαρότητα
του κινδύνου διότι εγνώριζεν εκ της μεγάλης του πείρας πόσον ευκόλως οι ισχυροί
αδικούν τους αδυνάτους και είχεν αμέσους όλας τας πληροφορίας περί της
διεξαγομένης στο Λονδίνο διπλωματικής πάλης,..»
Δ. Κόκκινος ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Τ.1 Σελ.340
Δυο λόγια για τους συντελεστές…
- Δημήτριος Υψηλάντης
Ένας Υψηλάντης, ο Αλέξανδρος, κήρυξε την ελληνική επανάσταση στη
Μολδοβλαχία το 1821, και ο αδερφός του, Δημήτριος, έδωσε την τελευταία νικηφόρα
μάχη στα στενά της Πέτρας. Ο Δημήτριος Υψηλάντης αποτελεί πρότυπο
ανιδιοτελούς και γενναίου πατριώτη. Αριστοκράτης που πίστευε στη δημοκρατία,
αγωνιστής απλός στα Δερβενάκια, κρατήθηκε μακριά από τον θλιβερό εμφύλιο πόλεμο
και πολέμησε γενναία εναντίον του Ιμπραήμ στους Μύλους της Λέρνης. Μετά την
έλευση του Καποδίστρια, ως πρώτος στρατάρχης συνέβαλε καθοριστικά στην οργάνωση
του επαναστατικού στρατού σε τακτικό εθνικό στρατό. Δαπάνησε όλη σχεδόν τη
μεγάλη πατρική περιουσία του για τις ανάγκες του αγώνα και δεν του έμεινε παρά μόνο το σπαθί του. Μετά
τη μάχη της Πέτρας αποσύρθηκε, καθώς μάλιστα δεν μετείχε στα κόμματα που
δημιούργησε η ξένη προπαγάνδα. Πέθανε στο Ναύπλιο το 1832, σε ηλικία μόλις 39
ετών, με μόνη την ικανοποίηση ότι είδε ανεξάρτητη την Ελλάδα.
2.Ιωάννης
Καποδίστριας
Ο Καποδίστριας εκείνη την περίοδο ήταν ο άνθρωπος που
διηύθυνε και συντόνιζε όλες τις ενέργειες, προκειμένου να υπάρξει θετική έκβαση
για την χώρα στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις… επιτυγχάνοντας:
- Με την διάταξη των Ελληνικών δυνάμεων ο αγώνας αυτός να εμφανίζεται ως αμυντικός και ότι δεν προκαλείται από τα τακτικά ελληνικά στρατεύματα, ότι τηρείται δηλαδή ένα είδος εκεχειρίας, έως ότου πάρουν τις τελικές αποφάσεις οι μεγάλες δυνάμεις
- Δημιουργώντας την εντύπωση στις μεγάλες δυνάμεις ότι τα στρατιωτικά τμήματα της Στερεάς δεν ελέγχονται πλήρως από την Κυβέρνηση,
- Παρακολουθώντας στενά τις εξελίξεις, δίνοντας συνεχώς οδηγίες, προκειμένου να αποτρέψει την διάλυση του στρατεύματος, και όταν αυτό με ευθύνη της αντιπολίτευσης έγινε αναπότρεπτο, φρόντισε για την ταχεία ανα-σύνταξη του
- Επιλέγοντας ο ίδιος τον τόπο της μάχης όταν δήλωνε «να συμπείσετε τον στρατάρχην να επισυνάξη το στράτευμα και να το τάξη σκεπαστικώς προς Λεβαδίαν»
3.Γεώργιος
Σκουρτανιώτης
Ο Γεώργιος Σκουρτανιώτης αδελφός του
θρυλικού καπετάνιου Αθανασίου Σκουρτανιώτη, ήταν ο πρώτος που πλαγιοκόπησε τον Κιουταχή
κατά την αποχώρησή του από την Αττική, δείχνοντας με αυτόν τον τρόπο ότι τίποτα
δεν χάθηκε από την συντριβή των Ελλήνων στην μάχη του Ανάλατου και τον θάνατο
του Καραϊσκάκη. Για τις υπηρεσίες του αυτές ο Υψηλάντης του έδωσε τον βαθμό του
πεντακοσιάρχου παρά το νεαρό της ηλικίας του. Καθόλη την διάρκεια του 1829
διακρίθηκε και τίμησε τον βαθμό του.
Πηγές
Δ. Κόκκινος
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Τ.1
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ Σπυρίδων Τρικούπης τ.4.
